ලංකාවේ මුල් කාලීන නාට්‍ය හා නර්තන සංස්කෘතිය තුළ කාන්තාවන්ට එතරම් වැදගත් තැනක් හිමිව තිබුණේ නැහැ. මුල් කාලීන වේදිකා නාට්‍ය හා චිත්‍රපටවල කාන්තාවන්ගේ චරිතවලට පණ පෙව්වේ පිරිමින් ය. නර්තන කලාව ගත විට කාන්තාවන් නර්තන කලාවට පිවිසෙන්නේ 1930 දශකය වන විට යි. නර්තන කලාවට මුලින්ම පා තැබූ කාන්තාවන් ලෙස මිරියම් පීරිස් සහ චන්ද්‍රලේඛා හඳුනාගත හැකියි. නමුත් මොවුන්ගේ නර්තන ජීවිතය දීර්ඝ කාලීනව පැවතුන එකක් නොවේ. හතළිහ දශකය මැද වන විට එක්තරා කාන්තාවක් නර්තනයට පිවිසෙනවා. ඇය එකල කාන්තාවන්ට ඉඩක් වෙන් නොවූ වේදිකාව මත කාන්තාවට ඉඩක් වෙන් කර ගනිමින් වේදිකාව මත දස්කම් පෙන්වන්නට පටන් ගත්තා. ලාංකික මුද්‍රා නාට්‍ය කලාව නංවාලීමට මූලික අඩිතාලම් දමමින් වර්තමානයේ දී ද දක්ෂ නාට්‍ය පරපුරක් ඇය බිහි කරමින් පවතියි. මෙම පුරෝගාමී නර්තන ශිල්පිනිය නමින් ‘වජිරා චිත්‍රසේන' යි.
කුඩා කල
නල්ලපෙරුම ආරච්චිගේ චාර්ලිස් පෙරේරා සහ ලිලියන් පෙරේරා හට නල්ලපෙරුම ආරච්චිගේ වජිරා රුක්මනී දමයන්ති පෙරේරා උපන්නේ 1932 වසරේ මාර්තු මස 15 වන දින යි. පියා කළුතර නගර සභාවේ සේවය කළ අතර මාව කළුතර මහා විද්‍යාලයේ ගුරුවරියකි. වජිරාගේ පවුලේ සහෝදරියන් පස්දෙනෙක් සහ සහෝදරයන් දෙදෙනෙක් සිටි අතර වැඩිමහල් සොහොයුරියක් කුඩා කල දීම මියගියේ ඇදුම රෝගය උත්සන්න වීම හේතුවෙනි. මුලින්ම හොරණ ශ්‍රීපාලි විද්‍යාලයයෙන් වජිරා අධ්‍යාපනය ලත් අතර, ඉන්පසු කළුතර බාලිකාවට ගොස් අවසානයේ කොල්ලුපිටිය මෙතෝදිස්ත විද්‍යාලයයෙන් අධ්‍යාපනය ලැබුවා ය. ඇයව නැටුම් ශිල්පිනියක් කිරීමට ලොකුම ආශාව තිබුණේ ඇයට වඩා ඇගේ මවට යි.
චිත්‍රසේන හමුවීම
වජිරාගේ ජීවිතය වෙනස් වන්නේ චිත්‍රසේනව හමුවීම තුළින්. වජිරා කුඩා අවධියේ දී තරුණ චිත්‍රසේන, කළුතර නගර සභාවේ නගර ශාලාවේ ‘විධුර' නාටකය රඟ දැක්වීමට පැමිණ තිබෙනවා. වජිරාගේ පියා නගර සභාවේ සේවය කළ අයෙක් නිසා වජිරා ඇතුළු පවුලේ උදවිය නිතර මෙම නාට්‍යයන් බැලීමට පැමිණ ඇති අතර සමහර දවස්වලට එම නාට්‍යයන් රඟ දක්වන කණ්ඩායම් රාත්‍රී ආහාරයන් සදහා වජිරාගේ නිවසට ද පැමිණ තිබෙනවා. මෙසේ චිත්‍රසේනයන්ගේ නාට්‍ය කණ්ඩායම ද වජිරාගේ නිවසට පැමිණ තිබෙනවා. මෙකල වජිරා ඉතා කුඩා වූ අතර මේ ඇය චිත්‍රසේනයන්ව මුණ ගැසුණු මුල් අවධිය යි. එකල චිත්‍රසේනයන්ගේ සහායක ශිල්පිනිය ලෙස කටයුතු කළේ ඉහත දී සදහන් කළ චන්ද්‍රලේඛා ය. වජිරාගේ වැඩිමහල් සොහොයුරිය වෛද්‍ය විද්‍යාලයයට තේරීම නිසා පවුලේ උදවියට කොළඹට පැමිණීමට සිදුවෙනවා. වජිරා කොල්ලුපිටිය මෙතෝදිස්ත විද්‍යාලයයට යන්නේ මෙම අවධියේ සිට යි. ඔවුන් කොළඹ නතර වන්නේ චිත්‍රසේනයන්ගේ නිවසේයි. ඉන් කලක් ගිය පසු චිත්‍රසේන වජිරා සමග විවාහ වෙයි. එවිට ඇයට වයස අවු. 18 කි.
කලා ජීවිතය
වජිරා, චිත්‍රසේනගේ නාට්‍යයකට පළමුව සම්බන්ධ වන්නේ ‘විධුර' නාට්‍ය තුළිනි. ඇය එහි නාග කන්‍යාවකට රඟපා තිබේ. විධුර නාට්‍යය සංගීතවත් කළේ ෂෙල්ටන් ප්‍රේමරත්නගේ පියා වූ සාදිරිස් මාස්ටර් විසිනි. එකල ‘පැජන්ට් ඔෆ් ලංකා’ යන නමින් තිබූ සංදර්ශනයකට චිත්‍රසේනගේ පියා අංග දෙකක් ඉදිරිපත් කළේය. ඒ ‘විජය සහ කුවේණි’ සහ ‘රාවණා හා සීතා’ ය. ඇය රවණා හා සීතා නාට්‍යයේ මුවෙකුට පනපොවා තිබේ. වජිරා මුද්‍රා නාට්‍ය කලාවට අත්පොත් තබන්නේ ‘කුමුදුනි' මුද්‍රා නාට්‍ය මඟිනි. එය නිර්මාණය වූයේ ආනන්ද සමරකෝන්ගේ ළමා ගීයක් ඇසුරෙනි. ඒ ලංකාවේ ප්‍රථම ළමා මුද්‍රා නාට්‍යය යි. ලාංකික මුද්‍රා නාට්‍ය කලාවේ සුවිශේෂී සන්ධිස්ථානයක් බඳු වූ ‘නල දමයන්ති' මුද්‍රා නාට්‍යයේ රංග වින්‍යාසය ඇය නිර්මාණය කරයි. ඉන්පසු ළමා පරපුර වෙනුවෙන් නිර්මාණය කළ හපනා ,ගිනි හොරා, වන මල්, සහ ඇන්ටිගනි යන කලාකෘතිවලට නිර්මාණය කළ රංග වින්‍යාසයන් තුළින් ඇයගේ හැකියාව මොනවට පැහැදිලි වේ. ඇයගේ රංග ප්‍රතිභාව මනාව පෙන්වුනු තවත් මුද්‍රා නාට්‍ය කිහිපයක් ලෙස ගිණි හොරා, චණ්ඩාලිකා, රෂොමොන්, ශිවරංග, බෙර හඬ යන මුද්‍රා නාට්‍ය දැක්විය හැකියි. චිත්‍රසේන කලායතනයෙන් ලත් දැනුම නිසා තවතවත් තම දස්කම් මුවහත් කරගත් වජිරා, තම නර්තන කණ්ඩායමත් සමග 1957 දී සෝවියට් දේශයේ ක්‍රෙම්ලීන් රංග පීඨයේ දී නිකිතා කෘෂ්ව් ඉදිරියේ රංගනයේ යෙදුනා ය. එයින් නොනැවතුණු ඔවුන් චෙකොස්ලොවැකියාව, පෝලන්තය, නැගෙනහිර ජර්මනිය, ප්‍රංශය, ඕලන්දය,ස්විට්සර්ලන්තය, සිංගප්පූරුව ඇතුළු රටවල්වලට ගොස් තම දක්ෂතා පෙන්වා රටේ අනන්‍යතාව අන්තර්ජාතිකව ඉහළින් තැබීමට කටයුතු කළෝ ය.
ලංකාවේ ප්‍රථම වෘත්තීය නර්තනවේදිනිය වෙමින්, කාන්තාවන්ගේ චරිත පිරිමින් රඟ දැක්වූ හා කාන්තාවන් ලෙසින් ඉදිරියට පැමිණි චන්ද්‍රලේඛා හා මිරියම් පීරිස් පිරිමි ඇඳුම් ඇඳ රංගනයේ යෙදුනු අවධියක, වේදිකාව මත කාන්තාවට ස්ථානයක් සහ අනන්‍යතාවයක් පළමුව අත්කර දුන්නේ වජිරා චිත්‍රසේනයන් විසිනි. වර්තමාන නර්තනවේදිනියන්ට තම කුසලතා පෙන්වීමට මඟක් සකස් කිරීමේ මූලික අඩිතාලම දැමීමේ පෙරගමන්කරුවෙක් ලෙස වජිරා චිත්‍රසේන හැදින්විය හැකියි. ඇය තම දියණියන් වන උපේඛා හා අංජලිකා යන අය කලාවට හඳුන්වා දුන් අතර සිය ගණනක් කලා ගුරුන් හා ගුරුවරියන් බිහි කර හා බිහි කරමින් පවතියි. චිත්‍රසේන කලායතනය තුළින් නාට්‍ය කලාවේ සභ්‍යත්වය ආරක්ෂා කර ගනිමින් ලාංකික මුද්‍රා නාට්‍ය කලාවක් ලෝකය හමුවේ තැබමින් කළ සේවය ඉතා ප්‍රශංසනීය යි.
මුලාශ්‍රයයන්:
1)චිත්‍රසේන - e-thaksalawa.moe.gov.lk
2)චිත්‍රසේන - apekattiya.wordpress.com
3)අම්මයි තාත්තයි කන්න බොන්න දුන්නා, චිත්‍රසේනයි මමයි නැටුවා - slbcsns.blogspot.com
4)ශ්‍රී ලාංකේය නර්තන කලාවේ අසහාය බැලරිනාව වජිරා - සිළුමිණ පුවත්පත
5)අපි කනබොන තැන්වල නටන්නේ නෑ - slbcsns.blogspot.com
6)ලාංකේය නර්තන වේදිකාවේ පුරෝගාමී නර්තන කලාකාරිනිය - srilankantheatre.blogspot.com
කවරයේ පින්තුරය - වජිරා චිත්‍රසේන (සිළුමිණ පුවත්පත)
[ වසරකට පෙර Roar Sinhala වෙබ් අඩවිය සදහා ලියූ ලිපියකි. පහත ලින්කුවෙන් ගොස් එම වෙබ් අඩවියට ලියූ ලිපි කියවිය හැක.
පෙර දිනෙක කියවීමි. තුති!
ReplyDelete