යාපනයට නම ලැබුනෙ කොහොමැයි

 මහාවංශ කතුවරයා විසින් අද යාපනය දිස්ත්‍රික්කය හැඳින්වූයේ නාගදීපය ලෙසිනි.[නාගදීපයට එම නම ලැබුනු ආකාරය වෙනම ලිපියකින් සාකච්ඡා කරන්නම්] මුලු යාපනය අර්ධද්වීපය ප්‍රදේශයත්, නයිනතිව් දිවයිනත් එක්වගත් විට එය නාගදීපය නම් විය. තඹකොළ පට්ටන [දඹකොළ පටුන] යාපන පට්ටාන, ජැෆ්නා පටම්, යාපනේ, ජැෆ්නා, යාල්පානම් යන නම්වලින් මෙම අර්ධද්වීපය හැදින්වේ. ලංකාවෙ පැරණි වාරායවල් හැදින්වූයේ පට්ටන, පටුන ආදී නම් වලිනි. යාපනයේ තිබුනු දඹකොළ පටුනද ඉන් එකකි.

 රජ දවස යාපනය ප්‍රාදේශීය පාලකයන් විසින් පාලනය කල බවට බොහෝ තැන්වල සදහන්ව ඇත. මුල් අවධියේදී එහි පාලකයා වූයේ යාපා නම් අමාත්‍යවරයෙකි. මේ හේතුවෙන් මෙම පෙදෙස යාපා පටුන ලෙස හදුන්වා ඇත. දකුණු පලාත පාලනයට සිටියේ මාපා නිසාවෙන් එම පෙදෙස මාපා පටුන ලෙස හදුන්වා ඇති බවට දැක්වේ.

 මහාවංශයේ සදහන් වන ආකාරයට හා විවිධ් විද්වතුන් සදහන් කරන ආකාරයට යාපනය යනු නියම සිංහල වදනකි. ජැෆ්නා යන පෘතුගීසි වහරට බිඳී ආවේ යාපනේ යන සිංහල වදනයි.

  ක්‍රි.ව. 1450 - 1465 අතර කාලයේ ලියැවුනු සැලලිහිණි, ගිරා හා කෝකිල සංදේශයන්ගේ සදහන් වන්නේ මෙම පෙදෙස් ආර්ය චක්‍රවර්තීන් විසින් පාලනය කල බවක්ය.  ක්‍රි.ව. 14 වන සියවසේදී රයිගම , ගම්පොල හා යාපා පටුන රාජධානියන්හි පිළිවෙලින් අලකේෂ්වර , තුන්වන බුවනෙකබාහු හා ආර්ය චක්‍රවර්තීන් රජ කල බව රාජාවලියෙහි සඳහන් වේ.

 යාල්පානම් යන්න පැරණි මිත්‍යා කතාවක් මත පදනම් වූවක් බව සමහරුන් විශ්වාස කරයි. ඉන්දියාවේ පන්නාර් පවුලට අයත් අන්ධ වීණා වාදකයෙක් බිරිඳගෙන් බේරීමට බැරිව රැකියාවක් සොයාගෙන ලංකාවට පැමිණියේය. යාල් යනු වීණාව හා සමාන වාද්‍ය භාණ්ඩයකි. ඔහුගේ දක්ෂ වාදනය අසා ඉමහත් සතුටට පත් රජු යාපනේ පෙදෙස ඔහුට තෑගි කලේය. මෙම කාලයේ යාපනය මිනිස් වාසයෙන් තොර ඝන කැලෑවක් යැයි පැවසේ. ආපසු දකුණු ඉන්දියාවට ගිය ඔහු එහෙන් මිනිසුන් ගෙනැවිත් කැලෑ එළිකර යාල් පානා නාඩු පිහිටුවා ගත් බව කියවේ. එය පසු කලක යාල්පානම් බවට පත් වීලු. කෙසේවෙතත් ඉතිහාසය පිලිබඳ බොහෝ විද්වතුන් මෙම කතාව විශ්වාස කරන්නේ නැත.

 බුදුරජාණන්වහන්සේ ලංකාවට පැමිණෙන විට මෙම භූමිය හෙළයන් විසින් සංවර්ධනය කල එකක් විය. වාර්තාගත ඉතිහාසයේ මෙම පෙදෙස කැලයකින් වැසී තිබුනු බව නොපැවසේ.

 ක්‍රි.පූ. 247 දී සංඝමිත්තා තෙරණිය ශ්‍රී මහා බෝධි අංකුරය ද වැඩම කරවාගෙන දඹකොළ පටුනට ගොඩබැස්ස බව කියවේ. එම පිරිස පිළිගනු ලැබුවේ දෙවන පෑතිස් රජු විසිනි. මෙම ස්ථානයේ එනම් දඹකොළ පටුනේ ජම්බුකොළ විහාර වැන් සිද්ධස්ථාන රාශියක් ඉදිකල බව පැවසේ. ඉතිහාසය පිලිබඳ මෙවන් පසුබිමක් තිබියදී ක්‍රි.ව. 101 දී දිවයිනට පැමිණියා යැයි කියන සංගීතකාරයාට මෙම භූමිය තෑගි ඔප්පුවකින් ලබා දුන් බව පිලිගත නොහැක.

 ආරම්භයේ පටන් මහාවංශයේ යාපනය ගැන සදහන් වන නමුත් 14 වන ශතවර්ෂය වන තුරු දෙමළ බසින් යාපනය ගැන කිසිවක් සඳහන්ව නොමැත. පෘතුගීසි ආගමනය සමඟ යාපනේ දෙමල ජනතාව බහුල විය. දෙමළ ඉහිහාසය ගැන ලිඛිත වාර්තාවක් නොවූයෙන් 1736 දී සිටි ඕලන්ද ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් මයිලවාන ප්‍රලවර් නැමැති දෙමළ උගතා ලවා දෙමළ ඉතිහාසය ලියවනු ලැබීය. එය යාල්පාන වයිපාව මලෙයි නම් විය.

 පෘතුගීසි ලන්දේසිහා ඉංග්‍රීසීන් විසින් උතුරු නැගෙනහිර පලාත්වල දුම්කොළ වැවීම සදහා මලබාර් ජනතාව ලංකාවට ගෙනාවේය. 1824 සංගණය අනුව 4.5% පමණකි. 1881 දී පොන්නම්බලම් අරුනාචලම් විසින් ලංකාවෙ සිටින සියලු මලබාර් දෙමළුන් ලංකාදෙමළ ලෙආ නීතිගත කර ඔවුන්ට ලංකාවට අයිතියක් කියා පෑම තහවුරු කලේය. 1881 සිට ලංකා මලබාර් වැසියන්ව ලංකා දෙමළ ලෙස හැදින්වීමට පටන් ගත්තේය.

 බී හෝර්ස් බර්ග් ,ජේ පී ලෙවිස් යන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික උගතුන් දෙදෙනාත් ගරු ඤාන ප්‍රකාසම් පියතුමාත් ගරු එස්. ඩබ්ලිව්. කුමාරස්වාමි පියතුමාත් මූලාරම්භයේදී යාපනේ සිංහලයන් මගින් ජනාවාස වූන්බවත් පසුව ද්‍රවිඩයන් එහි පදිංචි වූවාට පසු සිංහල නම්ගම් දෙමළට බිඳී ගිය බවත් සාධක සහිතව ඔප්පු කර තිබේ.

මූලාශ්‍ර:

1)පුරාණ ලංකාවේ ගම්දොර විත්ති- ජී.ඇම්.සේනාරත්න

2)ලංකා ඉතිහාසය 1 කොටස - අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තුමේන්තුව

3) http://www.divaina.com/2017/04/16/feature04.html


මේවටත් උත්තර දුන්නනන්...

1)ඩොලර් 10 ක් ඉල්ලලා ඇමරිකානු ජනාධිපති ෆ්‍රෑක්ලින් රූස්වෙල්ට් වෙත ලියුමක් යැවූ සුප්‍රකට පුද්ගලයා කව්ද?

2)අවශ්‍යතාව පරිදි ස්ත්‍රී පුර්ෂ භාවය වෙනස් කල හැකි සතෙක් නම් කරන්න.

3)බොහෝ මාළුවන්ගේ පිටත අඳුරු පැහැයක්ද යටි පැත්ත ලා පැහැයක්ද ගන්නේ ඇයි?