ඇමරිකාවේ මත්පැන් තහනම් කල කාන්තාව

මේ 1901 වසරේ ජනවාරි මස 11 වන දිනයි. ස්ථානය ඇමරිකාවේ කැන්සාස් හි විචිකා ප්‍රදේශයේ තිබූ ජිම් බර්න්ගේ සමාජ ශාලාවයි. මිනිසුන් පිරිසක් සමග කාන්තාවක් සමාජ ශාලාවේ දොර කඩාගෙන ඇතුලුවෙයි. ඇගේ එක් අතක තිබුනේ බයිබලයයි. අනෙක් අතෙහි තිබුනේ කෙටේරියයි.

"මේ තියෙන්නේ දෙවියන්ගේ හස්තය. මම ආවෙ ඔබලාව බේබද්දන්ගෙන් අපායෙන් ගලවන්න" යැයි කියා සමාජ ශාලාවේ තිබූ විස්කි බැරල්, බීර බෝතල් ආදිය ඈ කුඩු පට්ටම් කරන්නට ගත්තාය. කර කියා ගන්නට දෙයක් නොමැතිව සමාජ ශාලාවේ අයිතිකරු සිටියේ මේසයක් යට ගුලි වී ය. පැය බාගයකට පමණ පසු සමාජ ශාලාව කුණාටුවකට හසුවූ තත්ත්වයක් දක්නට ලැබුණි. මේ පුවත උණු කැවුම් සේ පුවත්පත් වල පල විය.

මෙම කාන්තාව නමින් කැරී නේෂන් නම් විය. ඇගේ පලමු සැමියා මත්පැන් වලට ලොල් අයෙකි. ඔහු මියගියේ මැයව දරුවෙකු සමග තනි කරමිනි. ඒ සතයක්වත් ඔවුන් වෙනුවෙන් ඉතිරි නොකරමිනි.

ඊට පසු ඇය තවත් විවාහයක් කරගත්තේ පූජකයෙක් සමගයි. ඔහු නමින් ඩේවිඩ් නේෂන් වේ. ස්වාමිපුර්ෂයා පූජකයෙක් වුවත් ඔහුට බයිබලයේ සමහර පාඨ, දේශනා වලදී කතා කල යුතු දෑ ආදිය ඉගැන්වූයේ බිරිද විසිනි. කැරී නේෂන් නිසාවෙන්ම ඔහුට දේවස්ථානය අතහැර යාමට ද සිදුවිය. ඉන් වසර කිහිපයකට පසු දික්කසාද නඩුවක් පැවරූ ඇය පවසා සිටියේ "ඩේවිඩ් තමන්ට මන්දගාමී වැඩි" බවයි. මෙම කාන්තාවට සැබෑවට අවශ්‍ය වූයේ ස්වාමියෙකු නොව අශ්වයෙකි. හේ ඒ තරම්ම වේගවත් විය යුතු විය.

ඇගේ අමද්‍යප ව්‍යාපාර මුල් අවධියේ දී ඇය සමාජ ශාලා ඉදිරිපිට පදික වේදිකාවේ පියානෝවක් තබාගෙන බීමත් මිනිසුන්ව එයින් ගලවා ගැනීම මාතෘකා කරගෙන ගීතිකා ගැයුවා ය. මෙය තරමක් සාර්ථක විය. සමහර සමාජ ශාලා මේ හේතුවෙන් වැසී ගියේය. එහෙත් මෙම ක්‍රමය නේෂන් හට මන්දගාමී එකක් විය. ඒ හේතුවෙනුයි ඇය කෙටේරිය අතට ගත්තේ. ඇය සමාජ ශාලා විනාශ කරමින් සිදු කලේ වැරැද්දක් බව ඇය හොදාකාරවම දැන සිටියාය. එහෙත් ඇය කියා සිටියේ සමාජ ශාලා තුලද සිදු වන්නේ නීති විරෝදී ක්‍රියා බවය.

වරක් මිනිසුන් ඇගේ නිවස විනාශ කලේ විස්කි බෝතල් වලිනි. අශ්වයන් ලවා ඇයව පෑගුවාය. පොලුවලින් පහර දී ඇටකටු කුඩු කලාය. ඈ මරණයේ ගැට්ටටම පැමිණි වාර බොහොමයකි. එහෙත් ඒ කිසිවකට ඇයව නවත්වන්නට බැරි විය. ඇයව අධිකරණය වෙත රැගෙන ගිය විට ඇය බයිබලයේ තිබෙන දෑ කියවමින් ඔවුන් නඩුව ගෙන යා යුත්තේ ආගමානුකූලව බව කියා සිටියාය.

ඇගේ පියා ණය වී මියගොස් වසර පහලොවකට පසු ඇය විසින් එම ණය ගෙවා දැම්මාය. ඇය එම ණය ගෙවා සිටීමට බැදී තිබුනේ නැත. ඇය අවසාන කාලය ඉපයූ මුදල් වියදම් කලේ දුප්පත් මිනිසුන් උදෙසා ය.

කෙසේ හෝ අවසානයේ ඇගේ පැතුම ඉටුවිය. 1920 වසරේ දී සම්මත කරන ලද ඇමරිකානු ව්‍යවස්ථාවේ 18 වෙනි සංශෝදනය මගින් මත්පැන් නිශ්පාදනය, ප්‍රවාහනය සහ අලෙවිය තහනම් කරන ලදි. එනමුත් නීතියේ ඇති හිඩැස් නිසාවෙන් කලක් ගිය පසු මත්පැන් නැවතත් කරළියට ආවේය. මත්පැන් තහනමින් වසර 13 කට පසු 21 වන සංශෝදනය මගින් 18 වන සංශෝදනය සම්පූර්ණයෙන්ම අවලංගු කලේය. මීට පෙර කිසිදු ව්‍යවස්ථා සංශෝදනයක් සම්පූර්ණයෙන්ම අවලංගු වී නොතිබීමද මෙහි විශේෂයකි.